UMED Başkanı Aslan Değirmenci: “İnsan onurunu küçültücü, ayrımcılığı teşvik edici üsluptan uzak durun.”
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın destekleriyle Uluslararası Medya Enformasyon Derneği tarafından yeni nesil iletişimciler yetiştirmek amacıyla düzenlenen Uluslararası Medya Akademisi eğitimleri sürüyor.
Akademi kapsamında UMED Başkanı Aslan Değirmenci “Habercilik ve Medya Etiği” dersinde genç iletişimcilerle bir araya geldi. Medyada en çok dezenformasyon yapılan konuların terör, doğal afet, ekonomi ve koronavirüs olduğunu belirten Değirmenci, “Yalan haberle mücadelenin temel taşı, her ne olursa olsun bilgiye kolayca ulaşmaya çalışmak değil, ‘doğru ve güvenilir bilgiye’ ulaşmak için çabalamaktır” dedi.
Değirmenci, yalan haber ve dezenformasyonla mücadele için “Eleştirel bir bakış açısı edinmek”, “doğrulanmamış bilgileri paylaşmamak”, özellikle sosyal medyada karşılaşılan bilgilere “sağlıklı bir şüphe ile yaklaşmak” ve “bilgiye ulaşılan kaynaklar hakkında fikir sahibi olmak” gerektiğini ifade etti.
Psikolojik savaş için açılan sahte hesapların algı operasyonları için abartılı bir dil kullandığının, kaynak belirtmediğinin, delil sunmadığının ve eski görüntülerden faydalandığının altını çizen Değirmenci, şöyle devam etti:
“Hemen her konuda görüşleri vardır, kişilerin hak ve özgürlüklerine saygı göstermezler, kamuoyunda infial uyandırma ve toplumu dehşete düşürmeye yönelik kasıtlı paylaşımlarda bulunurlar. Ayrımcılık yaparlar, hakaretten geri durmazlar.”
“HABER GÖRÜNÜMLÜ TUZAKLARA DÜŞMEYİN”
Genç iletişimcilere mesleki tecrübelerini aktaran Değirmenci, haber okuyucusu olarak yalan haber ve dezenformasyonla mücadele için gençlerin yapmaları gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Resmi kaynaklara itibar edin.
Haber görünümlü tuzaklara düşmeyin.
Bilgiyi otoritesinden alın.
Ayrıştırıcı, kışkırtıcı mesajlara müsaade etmeyin.
Bir bilgi ve fotoğraf teyit ettirilemiyor, doğrulatılamıyor ise paylaşılmamalıdır.”
Medya etik ilkeleri hakkında da açıklamalarda bulunan Aslan Değirmenci, “Savaş, çatışma, terör, şiddet ve afet durumlarında kamuoyunun bilgi edinme hakkının gerektirdiği haberciliği yaparken, evrensel insan hakları, ulusal güvenlik ve kamu düzeni dikkate alınmalıdır” dedi.
“İNSAN ONURUNU KÜÇÜLTÜCÜ, AYRIMCILIĞI TEŞVİK EDİCİ ÜSLUPTAN UZAK DURUN”
Değirmenci sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Toplumu şiddete, teröre, etnik ayrımcılığa sevk edecek veya halkı sınıf, ırk, dil, inanç, cinsiyet ve bölge farkı gözeterek kin ve düşmanlığa yöneltecek yayın yapmayı reddetmeliyiz. İnsanlar arasında nefret duyguları oluşturacak; korkuya, kaosa, düşmanlığa, paniğe ve yılgınlığa neden olacak her türlü yayın ve yaklaşımlardan uzak durmalıyız. Yayınlarının şiddeti özendirici, korkuyu yaygınlaştırıcı, travmalara yol açıcı, eşitlik ve adalet ilkelerini zedeleyici, insan onurunu küçültücü, ayrımcılığı teşvik edici bir nitelik ve üslupta olmamasına dikkat etmeliyiz. Suç ve terör örgütlerinin doğrudan veya dolaylı propagandası niteliği taşıyan yayın yapmamalıyız. Terör örgütlerinin dilini, jargonunu, tanımlarını, imajlarını ve imalarını terörün propagandasına yardımcı olacak şekilde kullanmamalıyız.”
“ETKİLİ VE ÖZGÜN İÇERİK SİZİ ÖNE ÇIKARTIR”
TRT Haber Dijital Yayın Uzmanı Sercan Türkyılmaz ise, mobil gazeteciliğin ve etkili içerik üretmenin önemine değindi. Herkesin aslında birer gazeteci olduğunu vurgulayan Türkyılmaz, “Etkili ve özgün içerik sizi öne çıkartır” dedi.
“MUHATABINIZIN SÖZLERİ SİZE EMANET”
Gazeteci-Yazar Nil Gülsüm Gül Kurt’un “Röportaj Teknikleri” dersiyle devam eden Uluslararası Medya Akademisi’nde, katılımcılara röportaj alanının inceliklerine ilişkin detaylar anlatıldı. Gazetecinin röportaj esnasında tüm ön yargılardan uzak olması gerektiğini belirten Kurt, “Görüşme odasına objektif gazeteci kimliği ile girmelisiniz. Muhatabınızın sözlerini size emanet ettiğini ve esas amacın kamuoyunu bilgilendirmek olduğunu bir an bile unutmamak gerekir” diye konuştu.
“KURGU YAPARKEN BAZEN GÖRÜNENİ ANLATIRSINIZ BAZEN GÖRÜNMEYENİ”
TRT Spor Yayın Şefi Sertan Türkyılmaz’ın Haber Kurgu eğitimde ise genç iletişimcilere, haber kurgusunun nasıl yapıldığı uygulamalı olarak gösterildi. Kurgu yaparken dikkat edilmesi gereken noktaları anlatan Türkyılmaz, “Kurgu yaparken bazen görüneni anlatırsınız bazen görünmeyeni” dedi. Bizzat Türkyılmaz tarafından eğitim sırasında bir haber kurgusu yapılarak gerçekleştirilen eğitim, genç iletişimcilerin de kurgu uygulamalarına ilgisini uyandırdı.
“GAZETECİNİN TARAFI DOĞRULUKTUR”
Gazeteci Erem Şentürk’ün “Habercilik” eğitiminde ise genç iletişimciler Şentürk’ün mesleki tecrübelerinden faydalandı. Gazeteciliğin dinamiklerine ve mesleğin hassas noktalarına örnekler vererek değinen Şentürk, tarafsızlık iddiasının gerçeği yansıtmadığını belirterek, “Gazetecinin tarafı doğruluktur” dedi.
