Bremen Senatosu, 20 Ağustos 2024 tarihinde, "Azize Ursula’nın Yola Çıkışı" adlı tablonun Yahudi antikacı Jacques Rosenthal’ın mirasçılarına iadesini onayladı. Söz konusu tablo, Nazi rejiminin baskısı altında, Rosenthal’ın 1936 yılında işini, özel konutunu ve sanat koleksiyonunu satmak zorunda kalmasının ardından elinden alınmıştı. Tablonun daha sonra, Münih’teki Adolf Weinmüller müzayede evinin düzenlediği bir açık artırmada Ludwig Roselius tarafından satın alındığı belirlendi.
Tablo, 1988 yılından bu yana Bremen Şehir Belediyesi’nin mülkiyetindeydi. Ludwig Roselius Jr., babasının koleksiyonunun ana kısmını Bremen şehrine sattıktan sonra tablo müzenin envanterine katıldı. 1989 yılından itibaren ise Almanya Federal Cumhuriyeti tablo üzerinde üçte bir oranda mülkiyet hakkına sahip oldu. Münih’teki Merkezi Sanat Tarihi Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar ve Böttcherstraße Müzeleri’nin yürüttüğü provenans çalışmaları sonucunda, tablonun Jacques Rosenthal’ın mülkiyetinden Nazi zulmü sebebiyle çıkarıldığı kesinleşti.
Jacques Rosenthal’ın ailesinin mirasçıları, Böttcherstraße Müzeleri, Münih Merkezi Sanat Tarihi Enstitüsü ve Bremen Kültür Senatörlüğü arasında, Holocaust Claims Processing Office’in aracılığıyla gerçekleştirilen açık ve güvene dayalı bir diyalog sonucunda, "Washington İlkeleri" doğrultusunda adil bir çözüm sağlandı. Tablonun mirasçılara iadesi kararlaştırılırken, Böttcherstraße Müzesi tabloyu geri satın almayı hedefliyor. Mirasçılar, tablonun Bremen koleksiyonunda kalmasını prensip olarak desteklerken, gerekli mali kaynakların sağlanması için çalışmalar başlatıldı. İade sürecinden sonra tablo, geri satın alınana kadar Böttcherstraße Müzesi’nde geçici olarak sergilenecek.
Kültür Devlet Sekreteri Carmen Emigholz, “Bu gerçekler ışığında tabloyu iade etmek bizim için en başından beri net ve kaçınılmaz bir karar oldu. Bu, 1998’de belirlenen Washington İlkeleri ve 1999’da Federal Hükümet, eyaletler ve yerel yönetimlerin imzaladığı Nazi zulmü altında el konulan kültürel varlıkların, özellikle Yahudi mülkiyetine ait olanların bulunması ve iadesine yönelik ortak açıklamanın bir gereğidir. Mirasçılarının tabloyu geri almamıza olanak tanıması, müzenin Bremen koleksiyonuna katkısını sürdürmesini sağlayacak nazik bir jesttir” dedi.
Böttcherstraße Müzeleri Müdürü Dr. Frank Schmidt ise, "Bir koleksiyon, zamanla değişime uğrar; kapsamı ve algısı sürekli evrim geçirir. Sanat eserlerinin edinim geçmişi, onların bugünkü sunumlarından ayrılmaz bir parçadır. ‘Azize Ursula’nın Yola Çıkışı’ tablosunun hikayesi, bu gerçeği çarpıcı bir şekilde ortaya koymaktadır. Jacques Rosenthal’ın mirasçılarına, tabloyu geçici olarak Bremen’de bırakmaları ve kalıcı olarak burada kalabilmesi için gerekli kaynakları toplama fırsatı sundukları için minnettarız” şeklinde konuştu.
www.gazetehamburg.com
